Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkan Yardımcısı ve Hatay Milletvekili Barış Atay, Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı tarafından Antalya'nın Manavgat ilçesine bağlı Kırkkavak Mahallesi'nde mermer ocağı yapımı için izin verilmesine karşı Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) soru önergesi verdi.
Bakan Murat Kurum tarafından yanıtlanması istemiyle verilen soru önergesinin gerekçesinde bölgenin turizm, hayvancılık ve tarım açısından önemine değinildi ve birçok endemik türe ev sahipliği yaptığı hatırlatılarak şunlar kaydedildi:
"Antalya ili Manavgat ilçesinin turizm, tarım, hayvancılık açısından önemli bir yere sahip olduğu esastır. Birçok endemik türe ev sahipliği yapan bölgeye aynı zamanda her yıl binlerce turist rafting yapmak için gelmektedir. Manavgat ilçesinde 28 Temmuz 2021 tarihinde başlayıp 10 gün etkili olan yangında, bölgede 60 bin hektar ormanlık alan ile tarım alanı küle dönmüş, can kayıpları yaşanmış, 2 binden fazla ev, ahır ve iş yeri kullanılamaz hale gelmiştir. Orman Bölge Müdürlüğü ekiplerinin yanı sıra Türkiye’nin dört bir yanındaki belediyelerden itfaiye ve kurtarma ekiplerinin seferber olduğu yangın mücadelesinin ardından ilçeye bağlı Beşkonak Mahalesi’nin Kırkkavak Mahallesinde, yeşil kalan alanlardan birine, özel bir firmaya mermer ocağı izni verilmiştir."
'EKSİK DEĞERLENDİRMELER MEVCUT'
Gerekçenin devamında Valilik tarafından verilen "ÇED gerekli değildir" kararına ilişkin bölgede yaşayanlara bilgi verilmediği de belirtilirken, şu ifadeler kullanıldı:
"24 Ocak 2022 tarihinde Kırkkavak Hacıosman-mevkiinde yol çalışması için ağaç kesildiğini görenler, taş ocağı için ağaç kesimi yapıldığı bilgisini almışlardır. Bunun üzerine Manavgat Kaymakamlığı’na verdikleri dilekçe ile, taş ocağına dair bilgilerinin olmadığını belirtip itiraz etmişlerdir. İtiraza rağmen 1 Şubat 2022 tarihinde bölgedeki meşe ağacı kesimine devam edilmiştir.
Ayrıca Köylüler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı internet sayfasından, 4 Ekim 2018 tarihinde II. Grup Maden (Mermer) Ocağı olan bu proje için Antalya Valiliği’nin "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararı verdiğini öğrenmişlerdir. Bu bilgilendirmenin köy muhtarı tarafından köyde ilan edilmediği gerekçesiyle, muhtar ve iki aza hakkında da suç duyurusunda bulunmuşlardır.
Proje Tanıtım Dosyası’nda itiraz davasına da konu olan, toz riski, su kaynaklarının kaybedilmesi, meşe ve ardıç ormanlarının olumsuz etkilenmesi tehlikesi, bölgede süren tarım ve hayvancılığın nasıl etkileneceği gibi eksik değerlendirmeler mevcuttur."
BAKAN KURUM'A 4 SORU
Önergenin devamında Bakan Kurum'un yanıtlaması istemiyle 4 soru yöneltildi:
1- Antalya Orman Bölge Müdürlüğü tarafından 21.02.2018 tarihinde Antalya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne iletilen yazıda Düzağaç ve Kırkkavak Mahalleleri sakinlerinin maden ocağı açılmasına karşı çıkması sebebiyle orman halk ilişkilerinin olumsuz etkileneceği belirtilerek ilgili kurum mevzuatı açısından 12.43 ha alandaki söz konusu proje olumsuz bulunmuş, II. Grup Doğaltaş-Mermer Madeni İşletmeciliği yapılması uygun bulunmamıştır. Ancak proje alanının 12,28 ha olarak değiştirilerek yeniden kurum görüşü alınması neticesinde projeye olur verilmiştir. 12,43 ha proje alanda yapılan 0,15 ha’lık değişiklik ile bölge insanlarının madene karşı çıkması ve projenin orman halk ilişkilerini olumsuz etkileyeceği düşüncesinin değişmesi arasında teknik ve bilimsel bir değerlendirme yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu konuda herhangi bir inceleme yapılmış mıdır? Yapılması düşünülmekte midir?
2- Şirket tarafından hazırlanan Proje Tanıtım Dosyası’nın flora bölümünde kuşlara ilişkin yapılan bilgilendirmede 12,43 ha’lık proje sahasında 5 kuş türü bulunduğu belirtilmiş olup bölge flora faunası incelendiğinde aynı zamanda Manavgat’ın göçmen kuş göç yolu üzerinde oluşu da hesaba katıldığında söz konusu bilginin hiçbir bilimsel araştırmaya dayanmadığı, tamamıyla gelişi güzel ve yanıltıcı olduğu, yine söz konusu bilgi için gerekli olan gözlemlerin hangi zamanlarda ve hangi aralıklarla yapıldığının belirlenmediği görülmektedir. Proje Tanıtım Dosyası’nın flora fauna kısmının hiçbir bilimsel dayanağa sahip olmadığı açık olup bu hususta herhangi bir inceleme yapılmış mıdır?
3- Antalya Valiliği’nce verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararını ilan etmek ve projenin bilgisini köylülere vermekle yükümlü olan ancak bilgilendirme yapmayan ve köylüler tarafından haklarında suç duyurusunda bulunulmuş olan muhtar ve 2 aza hakkında soruşturma gerçekleştirilmiş midir?
4 - Ülkemizde endemizm oranı en yüksek bölge olan Toroslar Dağları'nın biyoçeşitliliğinin korunması amacıyla projeye ilişkin verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararının iptal edilmesi yönünde bir planlama yapılmakta mıdır?
NE OLMUŞTU?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Antalya’nın Manavgat ilçesine bağlı Beşkonak’taki Kırkkavak Mahallesi’nde Taşkütüphanesi Madencilik Organizasyon Reklam İnş. Paz. Tic. Ltd. Şti’ye mermer ocağı yapımı için izin vermişti.
Geçimini hayvancılık ve bölgede yetişen bazı bitkiler ile sağlayan Kırkkavak köylüleri ise mermer ocağı yapılırsa endemik bitkilerin ve bölgede hayvanların otlanabileceği tek alanın yok olacağını, köyün ise toz ve duman altında kalacağını savunarak karara karşı çıkmış ve Antalya Valiliği tarafından verilen "ÇED gerekli değildir" kararının iptal edilmesi ve yürütmenin durdurulması talebiyle dava açmıştı.