HDP Mersin Milletvekili Dr. Rıdvan Turan, tarım ürünlerindeki gıda denetimlerini meclis gündemine taşıdı.
HDP Mersin Milletvekili Dr. Rıdvan Turan, konuyla ilgili Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin cevaplaması için soru önergesi verdi.
HDP'li Turan önergesindeşu ifadelere yer verdi:
“Gıda denetimi, ulusal olarak üretilen veya ithal edilen gıdaların ulusal yasa ve yönetmeliklerin gereklerine uygun olarak depolanmasını, üretilmesini, taşınmasını, sunulmasını ve satılmasını sağlamak için yeterli düzeyde gıda kontrollerini uygulayarak tüketicileri korumak için elzemdir.
Tarım ve Orman Bakanlığı gıda kaynaklı oluşabilecek herhangi bir riski azaltarak tüketicilere gıda güvenliği bilgilerini sağlayarak halk sağlığını koruma sorumluluğuna sahiptir. Tüketiciler de güvenli, sağlıklı gıda tüketme hakkına sahiptir. Herhangi bir gıda şirketi, gıdaları üretme, işleme, hazırlama, ithal ve ihraç hakkına sahip olsa da bu tür gıdaların sağlıklı ve güvenli olmasını belirlenmiş yasalar çerçevesinde sağlama sorumluluğu taşımaktadır.
Tarım ve Orman Bakanlığı sağlıklı ve güvenli gıdaların üretilmesi ve tüketilmesini sağlamanın yanı sıra üreticiler ile tüketiciler arasındaki ilişkiyi gıda kontrol sistemleri ile kurma ve takip etmekle sorumludur. Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine dair 5179 sayılı kanun gıda güvenliğinin sağlanmasında denetim başlığında Tarım ve Orman Bakanlığının gıda kontrol hizmetleri veya doğrulanması için yapılan işlemleri içermektedir.
"Denetimler sınırlı kalıyor"
5179 sayılı kanuna göre “Gıda maddelerinin ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerin gıda güvenliği, hijyen ve kalite analizlerini yapmak üzere, Bakanlıkça yetkilendirilecek kamu ve özel laboratuvarlar kurulabilir.” ibaresi yer almaktadır. Yine 5179 sayılı kanunun 14. Maddesine göre “Üretilen veya ithal edilen gıda maddesinin, sağlığa zararlı olabileceği ihtimalinin belirmesi durumunda, söz konusu gıda maddesinin pazara sunumu, kullanımı ve ithalatına ilişkin gerekli tedbirler alınır.” ibaresi yer almaktadır. Ancak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülen gıda denetimleri, sadece gıdaların pazarlandığı aşamada gerçekleşerek sınırlı kalmaktadır.
Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde veya özel laboratuvarlarda gıda denetimi konusunda çalışmaların olmaması veya yapılan laboratuvar gıda analizlerinin kamuoyu ile paylaşılmaması gıda denetimlerinin ne kadar sınırlı olduğunu açıkça göstermektedir. Dolayısıyla insan sağlığı açısından risk oluşturabilecek gıdaların laboratuvar analizleriyle incelenmesi ve analiz sonuçlarının kamuoyuyla paylaşılması gerekmektedir.” denilen önergede Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin cevaplaması için şu sorular soruldu:
- Tarım ve Orman Bakanlığı, gıda denetimi kapsamında gıdaların analizleri için kaç kamu ve özel laboratuvarla birlikte çalışmaktadır?
- Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gıda denetimi kapsamında laboratuvar analiz çalışmaları yapılmakta mıdır? Eğer yapılmakta ise bu çalışmaları kamuoyu ile paylaşılmamasının gerekçeleri nelerdir?
- Gıda denetimleri konusunda Tarım Orman Bakanlığına bağlı laboratuvarlarda çalışan personel sayısı ne kadardır? Bu personellerin Türkiye’de gıda güvenliği sağlanması konusunda yeterli sayıda olduğunu düşünüyor musunuz?
- 2019 yılında Bakanlığınız tarafından EKÜY Projesi, Hasat Öncesi Pestisit Denetimi, Gıda Kontrolü ve İhraçat-İthalat Denetimi vb. çalışmalar kapsamında taze meyve ve sebzelerden Türkiye genelinde kaç adet numune alınmıştır?
- Kaç adet numunede kalıntı tespit edilmiştir?
- Numunelerin alınması, taşınması ve analizi için ne kadar harcama yapılmıştır?
- Kalıntı tespit edilen ürünlerin ne kadarı imha edilmiştir?
- Tarım Orman Bakanlığı tarafından son beş yıl içerisinde gıda denetimleri kapsamında yapılan laboratuvar analizlerinin maliyeti ne kadardır?