CHP'den Suç Raporu: "Yolsuzluk mikrobuna yakalanmışlar"

CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, “Türkiye’de Mali Suçların ve Benzer Suçların Durumu” başlıklı rapor hazırladı. 

Raporu, “Türkiye Cumhuriyeti’nde giderek artan suç oranlarını, giderek belirginleşen ve görünür hale gelen ekonomi kaynaklı suçları göstermek açısından önemli bir kaynak olarak değer görülecektir” sözleriyle açıklayan Başarır’ın raporunda suç gelirlerinin aklanmasına yönelik tespitleri ve incelemeleri yapan Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı MASAK’ın verileri yer aldı.

Mali Suçlar Araştırma Kurulu’nun (MASAK) verilerinden yararlanılan raporlarda 2021 yılında 378 kişi rüşvet suçundan, 73 kişi zimmet suçundan ve 7 kişinin ise görevi kötüye kullanma suçundan dolayı dosyaların incelendiği bilgisi yer aldı. 2020 yılı verilerinde ise görevi kötüye kullanma suçunun ağırlıklı olarak görüldüğü ifade edilirken, zimmet suçunun MASAK inceleme alanına girmediği belirtildi. Rüşvet suçuna dikkat çekilen raporda, rüşvet suçlarında fazla seviyede artış yaşandığı belirtildi.

Rüşvet soruşturmalarında artış

Adalet Bakanlığı’nın 2020 ve 2021 istatistikleri karşılaştırıldığında raporda rüşvet soruşturmalarına ilişkin sayısal veriler de raporda yer aldı. Rapora göre, 2020 yılında toplam 4 bin 877 kişiye rüşvet soruşturması açılırken, bu sayı 2021 yılında 6 bin 237’ye yükseldi. Bakanlığın verilerine göre zimmet soruşturmaları da 4 bin 459’dan 4 bin 806’ya, görevi kötüye kullanma dosyaları da 88 bin 276’dan 99 bin 357’ye çıktı.

‘Kamu idaresinin güvenirliğine ve işleyişine karşı suçların giderek arttığı ortay çıkmaktadır' 

Raporda, “görevi kötüye kullanma” suçuna ilişkin sayısal veriler de yer aldı. Adalet Bakanlığı’nın istatistiklerine yer verilen raporda, 2020 yılında toplam 88 bin 276 soruşturma sayısı açılırken bu sayı 2021 yılında 99 bin 357’ye yükseldi.

Bu durum raporda, “Adalet Bakanlığı’nın istatistikleri değerlendirmeye alındığında bile Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçların giderek arttığı ortaya çıkmaktadır. Bu durum kamu idaresinin güvenilirliğini ve işleyişini oldukça fazla seviyede zedelemektedir.” ifadeleriyle yer aldı. Raporda yolsuzluk suçlarından en çok kamu kurumu dolandırıcılığı, ihaleye fesat karıştırma ve zimmet suçlarının işlendiği bilgisi yer aldı. Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Başkanlığı (KOM) raporuna yansıyan verilere de yer verilen raporda, 295 kamu görevlisinin şüpheli sıfatıyla yakalandığı ve 79 kamu görevlisinin tutuklu olduğu belirtildi.

2021 yılında 11 bin 707 tefecilik soruşturması açıldı 

Son dönemde artan tefecilik suçlarına ilişkin verilerin Adalet Bakanlığı istatistikleri ile yer aldığı rapora göre 2020 yılında 10 bin 615 soruşturma açıldığı, bu soruşturmalardan 4 bin 536’sında soruşturmaya yer olmadığı kararının verildiği belirtildi. Açılan soruşturmalardan 3 bin 751’i ise kamu davasına dönüştürüldü. Raporda 2021 yılında ise tefecilik suçundan dolayı 11 bin 707 soruşturma açıldığı, bu soruşturmalardan 5 bin 465’i hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilirken, 4 bin 244 soruşturma kamu davasına dönüştürüldü ifade edildi. “Emniyetin 2021 KOM Raporuna göre mali suçlarla mücadele kapsamında tefecilik suçu bakımından şüpheli sayısı 2 bin 935 kişi olarak gözükmektedir” ifadelerinin yer aldığı raporun tefecilik ile ilgili kısmında “Ancak tefecilik ile ilgili açılan soruşturma ve kamu davasına bakıldığı takdirde bu rakamların oldukça fazla olduğu ortaya çıkmaktadır” denildi.

‘Uyuşturucu kullanımına açılan kamu davası sayısı bir yılda yüzde 50 arttı' 

Raporun “Kamunun Sağlığına İlişkin Suçlar” bölümde ise MASAK’ın raporlarına yansıyan verilere göre uyuşturucu madde ticareti hakkında 2021 yılında 54 dosya sonuçlandırıldığı ve bu 54 dosya kapsamında bin 331 kişinin incelendiği ifade edilirken, 2020 yılında 13 dosya sonuçlandırıldığı ve bu kapsamda  168 kişinin incelendiği belirtildi. Raporda “Bu çerçevede dosya sayısının 5 kat arttığını ve incelenen kişi sayısının ise neredeyse 10 kat arttığını ifade edebiliriz” sözleri yer aldı. Raporda uyuşturucu madde ticaretine ilişkin ise 2020 yılında incelenen kişi sayısı ile 2021 yılında incelenen kişi sayısı arasında büyük bir farkın olduğu ifade edildi. Uyuşturucu kullanımına açılan kamu davası sayısının ise 1 yıl içerisinde yüzde 50 arttığı belirtildi.

‘2020 yılında 2 bin 573 kokain olayı gerçekleşti' 

Raporda, Türkiye’de ele geçirilen kokain miktarlarına yer veren Başarır, 2020 yılında 2 bin 573 adet kokain olayı gerçekleştiğine dikkat çekti. 2 bin 573 adet kokain olayından toplamda bin 961 kilo kokain ele geçirildiği, 2018 yılında bin 509 kg, 2019 yılında ise bin 638 kg kokain yakalandığı belirtildi. Bir başka uyuşturucu madde metamfetamine bakıldığında ise 2018 yılında 566 kilo, 2019 yılında bin 42 kilo, 2020 yılında ise 4 bin 162 kilo yakalama gerçekleştirildiği ifade edildi.

‘Türkiye'nin durumu suçlar bakımından iç açıcı değil' 

Başarır tarafından hazırlanan raporun sonuç kısmında ise “Türkiye Cumhuriyeti’nin içerisinde bulunduğu durum maalesef ki suçlar bakımından pek iç açıcı değildir” ifadelerine yer verilirken, “Bunun en büyük sebebi rüşvet, zimmet gibi kamu idaresinin güvenilirliğine ilişkin suçların tüm raporlarda olumsuz bir şekilde yer almasıdır. Sadece kamu idaresinin güvenilirliğine ilişkin suçlarda değil, aynı zamanda ekonomi, sanayi ve ticarete ilişkin suçlarda da resmi rakamlara göre oldukça yüksek oranda bir artış vardır. Bu suçları sadece suç olarak değerlendirmek bazı şeylerin de gözden kaçırılmasına sebep olacaktır. Bu sebeple bu suçların aynı zamanda her vatandaşımızın cebinden çıkan fazladan bir para olarak da değerlendirmek gerekmektedir” değerlendirilmesi yapıldı.