Sanayide doğalgaz krizi Meclis gündeminde

CHP Parti Meclisi Üyesi ve Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, İran doğalgazının kesilmesiyle sanayiye %40 doğalgaz kısıntısını TBMM gündemine taşıdı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in cevaplaması talebiyle TBMM Başkanlığına sunduğu soru önergesinde Tahsin Tarhan, İran Doğalgazına ilişkin spekülasyonların da açıklığa kavuşturulması amacıyla İran ve Türkiye Doğalgaz Anlaşmasına dair kritik soruların cevaplanmasını istedi. 

İran’a bir yaptırım uygulanacak mı?

BOTAŞ tarafından 19 Ocak 2022 tarihli yazı ile artan doğalgaz kullanımı ve yurtdışı kaynaklardan sağlanan doğalgazda kesinti olacağı gerekçesiyle sanayi kuruluşlarında kullanılmakta olan gazda %40 kısıntı yapılacağının bildirildiğini söyleyen Tarhan, gerek ısınma gerek üretim açısından ülkemizde önemli bir yere sahip doğalgazda yaşanan bu kısıntının nedeni hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi gerektiğinin altını çizdiği soru önergesinde, İran ve Türkiye arasındaki doğalgaz sözleşmesinin şartları, İran’a bu kesintiden dolayı bir yaptırım uygulanıp uygulanmayacağını sordu.

“Üretim durma noktasına gelebilir.”

Tarhan; “Bu kısıtlama her ne kadar ısıtmayı etkilemeyecek denilmiş olsa da elektrik üretimi ve tüketimini etkileyecek. Bu kısıntı özellikle sanayide üretimi durma noktasına getirecek. Sanayicimizin kullandığı doğalgaz en önemli maliyet kalemlerinden biri. Son bir yıllık dönemde küçük sanayide kullanılan doğalgazın fiyatı yüzde 77, büyük ölçekli tüketim yapan sanayide kullanılan gazın fiyatı yüzde 346 ve elektrik santrallerinde kullanılan doğalgazın fiyatı yüzde 290 artmıştı. Ama üretimi devam ettirebilmek için sanayicimiz bu yükü de aylardır omuzluyordu. Alınan bu karar ise en zorlu zamanlarda bile çalışmaya, üretmeye devam eden sanayimizin belini bükecek. Üretimi durdurma noktasına getirecek.”dedi.

“Sanayicinin taahhütleri de zora girecek”

Sanayicilerin altına imza attıkları sözleşmelerde yüklendikleri ve taahhüt ettikleri üretimlerinin de zora gireceğinin altını çizen Tarhan, “Gerek yurtiçi tedarik sağlayan gerek ihracat yapan sanayicilerimiz müşterilerine karşı yükümlülükleri zamanında yerine getiremezlerse verdikleri taahhütleri de zora girecek bu durumda bir de sözleşmelerden kaynaklanan tazminat ve yaptırımlara muhatap kalacaklar.” diyerek alınan kararı sanayiciler ve üretim taahhütleri yönünden de değerlendirdi.

“BOTAŞ sanayicinin zararını karşılayacak mı?”

Tarhan, BOTAŞ’ın görevinin İran’ın doğalgaz kesintisine gitmesinin çözümünün doğalgaz kısıntısına gitmek değil, alternatif planlarla vatandaşa ve sanayiye bunu hissettirmeden çözüm yollarını bulmak olduğunun altını çizdi ve şunları kaydetti; “İran’dan doğalgaz kesintisi hiç de sürpriz değil. Her yıl mutlaka doğalgaza en ihtiyaç duyduğumuz anlarda bu haber gelir. BOTAŞ’ın görevi, doğalgaz kısıntısına gitmek değil, bu öngörülebilir sorunlara alternatif çözüm yollarını bulmaktır. Bu kesintilerle elektrik üretimi de sekteye uğrayacak ve vatandaş etkilenmiyor sadece sanayide kesinti yapıyoruz demek de basiretli bir yönetim anlayışı olmadığını açıkça ortaya koymaktadır.”

Tarhan, BOTAŞ’ın sanayiciyle yapmış olduğu sözleşmelerde kullanım taahhüdü aldığını hatırlattı ve “Sanayici, BOTAŞ’a doğalgaz kullanım sözleşmelerinde belli bir miktarı kullanmayı taahhüt ediyor. Bu taahhüde uymazsa BOTAŞ sanayiciden kullanılmayan kısmın da ücretini alıyor. Şimdi BOTAŞ sanayiciye taahhüt etmiş olduğu doğalgazı temin edemediğini kendi yazısıyla da teyit etmiş bulunuyor. Bu durumdan doğacak sanayicinin zararlarını BOTAŞ karşılayacak mı?” dedi.