Emeklilik sistemi yeniden değişiyor!

Engelli vatandaşların emekliliğine yönelik süreci belirleyen vergi indirimiyle emeklilik uygulamasında sona gelindi. Yeni yılda uygulamadan kaldırılacak sistemin yerine gelecek sistemin detayları merak konusu olurken SGK uzmanı Özgür Erdursun'dan açıklama geldi.

Yeni düzenlemeyle, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu kapsamında verilen “engelli vergi indirimi belgesi” artık emeklilik hakkı sağlamayacak. Erdursun, bu değişikliğin yalnızca teknik bir mevzuat düzenlemesi olmadığını ifade ederek uyarılarda bulundu.

EMEKLİLİK SİSTEMİNDEKİ DEĞİŞİKLİĞİ AÇIKLADI

Vergi indirimiyle emeklilik uygulamasının 14 Ocak 2025 itibarıyla tamamen kaldırıldığını hatırlatan Özgür Erdursun, yeni sistemin sosyal güvenliğe erişimden aylık bağlama süreçlerine kadar tüm yapıyı yeniden şekillendirdiğini ifade etti.

Yeni dönemde kişinin hastalığının adı değil, hastalığın çalışma gücü üzerindeki etkisi esas alınacak.

Artık emeklilik için yüzde 40–59 arası çalışma gücü kaybı oranı aranacak. Değerlendirmeler Erişkinler İçin Engellilik Yönetmeliği kapsamında yürütülecek. Erdursun, yeni yaklaşımı “Kişinin hastalığı değil, hastalığın onun çalışma gücünü ne kadar azalttığı ölçülüyor” sözleriyle özetledi.

ÖZGÜR ERDURSUN TARİH VEREREK UYARDI

Erdursun, hak kaybı yaşanmaması için 15 Ocak 2025 öncesinde başvuru yapanların eski sistemden yararlanacağı belirtirken "Bu tarihe kadar vergi indirimi belgesiyle başvuru yapmış olanlar için eski sistem korunacak. Bu kişiler hak kaybına uğramayacak" dedi.

Özgür Erdursun'un aktardığına göre engelli emekliliğinde şu değişiklikler yaşandı:

Kanunla birlikte prim gün sayıları ve sigortalılık süreleri yeniden tanımlandı:

• Yüzde 50–59 kayıp oranı için: 16 yıl sigortalılık + 3700 gün
• Yüzde 40–49 kayıp oranı için: 18 yıl sigortalılık + 4100 gün

Vergi indirimine dayalı eski prim yapısı tamamen kaldırıldı.

Düşük emekli maaşı riskini sınırlamak amacıyla alt sınır koruması uygulanacak. Erdursun, “5400 gün üzerinden bağlanan aylıklar için ABO en az yüzde 30, 2000–2008 dönemi için hesaplanan kısmi aylıklarda ise ABO en az yüzde 60 olacak.” bilgisini paylaştı.

Yeni sistemde tüm raporlar yalnızca yetkili hastanelerden alınacak, eski tip raporlar geçerli sayılmayacak. Kontrol muayeneleri Tebligat Kanunu çerçevesinde yapılacak. Engel oranı yüzde 40’ın altına düşerse emekli aylığı kesilebilecek.

Erdursun, yüzde 40 ve üzeri çalışma gücü kaybı oluşturabilen hastalık gruplarını açıkladı. Epilepsi, inme, Parkinson, MS, demans, ağır psikiyatrik rahatsızlıklar, kanser türleri, böbrek ve kalp yetmezlikleri, AIDS, KOAH, uzuv kayıpları ve çeşitli sistemik hastalıklar bu kapsamda bulunuyor.