CHP'den kayıt dışı istihdam edilenler ve güvencesiz çalışma hakkında önerge

CHP Ankara Milletvekili Nihat Yeşil, güvencesiz ve kayıtdışı çalıştırılıp işsiz kalan emekçilerin sorunları ve ihtiyaçlarının tespitine ilişkin 21 milletvekili ile birlikte TBMM Başkanlığı’na araştırma komisyonu kurulmasını teklif etti. Yeşil sunduğu araştırma önergesinin gerekçesinde; “Pandemi sürecinde toplum sağlığının korunması adına alınan önlem ve kısıtlamalar; ekonomik krizin etkilerini arttırmış ve ülke ekonomisi kangren haline gelmiştir. Neredeyse her sektörde, yaşanan sorunlar ağırlaşarak devam etmekte iken, sorunların çözümüne dair tedbirler ve kararlar alınamamış, yetersiz kalmıştır. Güvencesiz ve kayıtdışı olarak çalıştığı halde işini kaybeden, sosyal yardım almadan yaşamaya çalışan, yalnızca günü kurtarmak için karnını doyurmaya muhtaç hale gelmiş milyonlarca kişi, devletten acil olarak yardım beklemektedir” dedi.

Yeşil’in yanı sıra 21 milletvekilinin imzasının bulunduğu Araştırma Önergesi’nde şu konulara da değinildi: “TÜİK'in 12 Nisan 2021 tarihli işgücü istatistiklerine göre son bir ayda işsiz sayısı 250 bin kişi artmıştır. Aynı dönemde ise istihdam sayısında 22 bin azalma meydana gelmiştir. Üstelik işten çıkarma yasağı devam ederken, potansiyel işgücü önceki aya göre 226 bin artmış olmasına rağmen işsizlik ve istihdamın düşmesi kaygı vericidir.”

YURTTAŞI PATATES SOĞANA MAHKUM ETTİLER

"21 Milletvekilimizle birlikte biz bu araştırma önergesini TBMM Başkanlığına sunduk. Esasında kayıtdışı istihdam edilenlerin ve güvencesiz çalıştırılanların kimler olduğunun listesi iktidarda mevcut. 40 yıl geriye gidip yurttaşa patates ve soğan dağıtıp bir de bunun reklamını yapıyorlar. Ülkemiz ve insanlarımız bu muameleyi haketmiyor."

KOD 29 İLE İŞTEN ÇIKARILAN EMEKÇİ SAYISI 176 BİN 662

Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymama gerekçesiyle işten çıkartılan emekçi sayısı 176 bin 662 olduğunu belirten Yeşil, “2020 yılında ortalama 500 işçi "istisna" kapsamında kod-29 ile işten çıkartıldı. Salgın sürecinde kayıt dışı çalışırken işini kaybeden kişi sayısı net olarak bilinememektedir. Kısa çalışma ödeneği ve oldukça kısıtlı kişinin faydalandığı kira desteği ile nakdi yardım uygulamalarından faydalanamayan, güvencesiz işlerde çalışırken işini kaybeden milyonlarca yurttaş, yaşam mücadelesi vermeye çalışmaktadır” şeklinde konuşan Yeşil, sözlerini şöyle sürdürdü:

HER DÖRT KİŞİDEN BİRİ KAYIT DIŞI ÇALIŞIYOR

“Gündelik ev temizliğine giden kadınlar, müzisyenler, lokanta ve restoranlarda çalışırken kısıtlamalar nedeniyle işsiz kalan güvencesiz ve kayıtdışı çalışan emekçiler, sokakta satış yaparak geçimini sağlamaya çalışan güvencesiz kişiler, atölye ve merdiven altı işletmelerde çalışan kayıt dışı emekçiler, tarım ve hayvancılık sektöründe çalışan güvencesiz işçiler, kurye hizmeti veren güvencesiz motokuryeler ile birlikte; TÜİK rakamlarına göre yüzde 27,4 yani her dört kişiden biri kayıtdışı olarak güvencesiz çalışmaya zorlanmaktadır. Bu şartlar altında; temel gıda maddelerine dahi ulaşmakta zorluk çeken, daha da kötüsü çaresiz kaldığı için yaşamına son veren yurttaşlarımızın durumu düşünüldüğünde, acil ve öncelikli olarak pandemi öncesinde güvencesiz işlerde kayıt dışı olarak çalışıp kısıtlamalar nedeniyle çalışmaktan dahi mahrum bırakılan sessiz çoğunluğun mesleklerine göre araştırılarak etkin çözüm mekanizmalarının geliştirilebilmesi adına işbu Meclis araştırmasının açılması zaruret haline gelmiştir.”

GÜVENCESİZ İSTİHDAM TEŞVİK EDİLİYOR

"Kapitalizm Dünya savaşları sonrasında sermaye sınıfını ayakta tutabilmek için refah toplumu gayesiyle emek sınıfına sözde refah bahşetmişti, ama ne gariptir ki 1970'lerde başlayan Neoliberal dalga ile tamamen sermaye sınıfının çıkarlarına uygun bir model haline gelerek güvencesiz istihdamı bizzat kamu otoritesinin kontrolünde çıkartılan yasal düzenlemelerle perçinlediler. Bugün eğitimli ve nitelikli genç işsizliğin zirveye çıkması gibi köklü ve temel bir problemle karşı karşıya kalmamıza rağmen özellikle göçmenler üzerinden ucuz işgücü oluşturma çabaları devam ediyor. İş barışı bozuldukça kayıtdışı istihdam da günden güne artmaya devam ediyor. Pandemi öncesinde bir şekilde kör topal ilerleyen bu Neoliberalizm illetinin süslü tezleri çökmüştür. Sosyal devlet anlayışının önemi yeniden hatırlanmıştır. Pandemi sürecinde sermaye kesiminin zenginliklerine zenginlik kattığı ortadaysa da bu durum daha fazla sürdürülemez. Alım gücünün pul olduğu bir ekonomik düzende üretilen mal ve hizmete ulaşamayan orta kesim kalmadığında, biriktirdikleri sermayenin de bir anlamı kalmayacak.

ÜLKENİN ON MİLYON EVLADI İŞSİZ

"TÜİK'in yüzde 28,3'lük geniş tanımlı işsizlik oranı tabloyu anlamak için yeterlidir. Ne yazık ki 10 milyondan fazla işsiz sayısı ile yeni rekorlar kırılıyor. Bu ülkenin yetişmiş, eğitim almış nitelikli genç nüfusu heba ediliyor. Öncelikle bu sorunu tespit edip kabul etmek, sorunu çözmek için en önemli adımdır. Salgın sürecinde iş güvencesine sahip olup kamuda çalışanları düşünürsek, iş güvencesinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha deneyimlemiş olduk. Diğer taraftan kısıtlamalardan etkilenen gıda ve yiyecek sektörünün neredeyse yüzde 25'i iflas etmiş durumda. Bir de üzerine güvencesiz ve kayıtdışı çalışan emekçilerin sayısını düşününce vahim bir tabloyla karşı karşıyayız. Zararın büyüklüğünü tespit edebilmek için, güvencesiz ve kayıtdışı çalışılan sektörleri tespit edip, kaç yurttaşın pandemi sürecinde mağdur olduğunu tespit edersek, mağduriyetlerin bir nebze önüne geçebilecek önlemler alma fırsatımız olur. Sorunlar daha da ağırlaşmadan yardım eli bekleyenlere kayıtsız kalamayız"