CHP’nin komisyon raporunda neler var?

Murat Emir, "Sadece infaz yasasında yapacağınız bir değişiklikle bu sorunları çözemezsiniz daha bütüncül, daha kucaklayıcı, daha geniş bir perspektiften yaklaşan bir tutum sergilememiz gerekiyor" dedi.

Gündem 19.12.2025, 09:24
CHP’nin komisyon raporunda neler var?

CHP, Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu için hazırladığı 53 sayfalık raporu TBMM Başkanlığı’na sundu.

CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un Kore Cumhuriyeti Ulusal Meclis Başkanı’nı kabulü dolayısıyla raporu Genel Sekreter Hüseyin Kürşat Kırbıyık’a teslim etti.

Emir, rapora ilişkin şu bilgileri verdi:

"Daha önce biz komisyon çalışmalarının ilk gününde 29 maddelik Türkiye'nin bütün sorunlarına dokunan, demokratikleşme, hukuk devleti, toplumsal barış gibi alanlarda yapılması gereken ilk ve acil adımları işaret eden bir rapor sunmuştuk. Sonrasında 20 gün önce gerçekleşen son toplantıda yine bir özet rapor sunmuştuk şimdi daha ayrıntılandırdığımız ve Türkiye'de hem yasal zeminde hem yasaların uygulanması konusunda ivedilkle atılması gereken adımlar, acil kanayan yaralarımız ve mutlaka Meclis'in çözmesi gereken sorunları tespit ettiğimiz, çözümleri de önerdiğimiz ayrıntılı raporumuzu şimdi sunduk. Başlıklar halinde özellikle Türkiye'de hukuk devletini nasıl örselendiğini ortaya koyan, hukuk devletini yeniden ayağa kaldırmak için neler yapılması gerektiğini kısaca özetleyen Anayasa Mahkemesi ve AİHM kararlarına uyulmamasının Türkiye'deki demokratik ortamı nasıl sarstığını ortaya koyan bir rapor. Türkiye'de aslında bugünlerde çok konuşulmayan ama hem ekonomide hem eğitimde yine bir demokratikleşme ihtiyacı var. Bütün bunlara dokunan kısa ve somut örneklerle dolu bir raporu sunduk.

Bu raporun içeriğindeki pek çok hususa hiçbir siyasi partinin ve hiçbir vatandaşımızın itirazı olacağı kanaatinde değiliz. Bizim ısrarla söylediğimiz noktalar bir kısmı ivedilikle yapılması gereken bir kısmı idarenin tasarrufu ile bir anda düzeltilebilecek noktalar ama bir kısmı da kısa vadede Meclis'in mutlaka çözmesi gereken sorunlar. Bu rapor doğrultusunda Türkiye'de hem Meclis düzeyinde, yasal zeminde hem de idari işlemler olarak adımlar atıldığında daha demokratik, daha adil, toplumsal barışı sağlamış herkesin kendisini gerçekten birinci sınıf vatandaş hissettiği, dışlanmış hissetmediği bir Türkiye'yi kurmamız ve yaşama geçirmemiz mümkün olacak."

"Sadece infaz yasasında yapacağınız bir değişiklikle bu sorunları çözemezsiniz"

Emir, "Terörle Mücadele Yasasının mutlaka değiştirilmesi ve terör tanımının belirginlik kazanması çok önemli. Aynı şekilde bizim daha önce de gündeme getirdiğimiz kayyum uygulamalarına bir an önce son verilmesi, seçimle gelenin seçimle gitmesi, İçişleri Bakanlığı'nın idari tasarrufu ile belediye başkanlarının görevden alınmaması son derece önemli" dedi.

Emir, şu ifadeleri kullandı:

"Buna benzer somut öneriler var. Özellikle seçilmişler bakımından duruşmaların TRT'den yayınlanması ve şeffaflık ilkesi gereğince bütün vatandaşlarımızın bu duruşmaları izleyebilmesinin önünün açılması gerekir. AİHM ve AYM kararlarını ısrarla uygulamayan heyetler ve hakimler var. En son örneğini Tayfun Kahraman'da gördük. İşte böyle mahkeme ve hakimler için de mutlaka bir tazminat hukukunun geliştirilmesi önemli. Şu anda yürürlükte böyle bir uygulama var aslında ama işlevsel değil.

Türkiye'de seçimlerin denetimi ve gözetimi Yüksek Seçim Kurumu'nun yetkisindedir ve bu yetkiyi anayasadan alır. Ama seçim yasasında siyasi partiler yasasında olmayan bir hüküm üzerinden dernekler yasasına, orada olmayan bir hüküm üzerinden de Medeni Kanuna ve buradan da siyasi partilerin kurultaylarına, kongrelerine, seçilmiş kurullarına kayyum atayacak kadar gözü dönmüşlük ve hukuku çiğnemek var. Türkiye'de artık açık bir düzenleme ile özellikle adli yargının ancak kişiler açısından yetkili olacağını ama seçimlerin, kongrelerin, kurultayların denetiminin ve gözetiminin ancak ve ancak YSK tarafından yapılabileceğini tekraren bir norma bağlamak gerektiğini düşünüyoruz.

CHP olarak biz Türkiye'de terörün kalıcı olarak bitmesi için açık bir tavır sergiledik. Meclis zemininde bu sorunların meşru aktörlerle konuşulması gerektiğini söyleyen biziz. Biz DEM Parti ile el sıkıştığımız için, bayramlaştığımız için dahi terörle yan yana gelmiş suçlamalarına muhatap olmuş ve sahte videolarla seçim kaybettirilmiş bir partiyiz. Ama bizim için önemli olan doğru yerde durmaktır. Biz Türkiye'de terörle mücadelenin sadece devletin savunma birimlerine bırakılamayacağını, siyasetin de bu noktadan sonra adım atması gerektiğini, hepimizin bu konuda sorumluluk taşıdığını, bir tek askerimizi şehit vermemek için üzerimize düşeni yapacağımızı açıklıkla söylemiştik. Bu noktada durmaya devam ediyoruz.

Sadece infaz yasasında yapacağınız bir değişiklikle bu sorunları çözemezsiniz daha bütüncül, daha kucaklayıcı, daha geniş bir perspektiften yaklaşan ve gerçekten Türkiye'ye adaleti, hukuk devletini ve toplumsal barışı getirmek üzere atılacak adımları cesaretle atan bir tutum sergilememiz gerekiyor. Biz diğer partilerden de aynı tutumu bekliyoruz."

"Raporda umut hakkına dönük bir atıf söz konusu değil"

Emir, gazetecilerin "umut hakkı"na ilişkin sorusuna ise şu yanıtı verdi:

"Raporumuzda umut hakkına dönük bir atıf söz konusu değil ve bizim raporumuzda özellikle teröre bulaşmamış veya terör örgütü üyesi olmakla birlikte suç işlememiş terör örgütü üyelerinin Türkiye'ye dönüşü ile ilgili de bir öneri yok. Umut hakkı bilinçli olarak koymadığımız bir şey ama diğer yönüyle yani silahını bırakmış, suça karışmamış veya suça karışmış kişilerle ilgili bizim şöyle bir cümlemiz var; biz Türkiye'nin birinci partisi olarak toplumsal barışa hizmet edecek şehit annelerini, gazilerimizi rahatsız etmeyecek ama gerçekten barışı kalıcılaştıracak adımları destekleriz. Ama bunu öncelikle yapması gereken Adalet Bakanlığı bürokrasisidir."

Yorumlar (0)
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 16 39
2. Fenerbahçe 16 36
3. Trabzonspor 16 35
4. Göztepe 16 29
5. Beşiktaş 16 26
6. Samsunspor 16 25
7. Gaziantep FK 16 23
8. Başakşehir FK 16 20
9. Kocaelispor 16 20
10. Alanyaspor 16 18
11. Çaykur Rizespor 16 18
12. Konyaspor 16 16
13. Gençlerbirliği 16 15
14. Kasımpaşa 16 15
15. Antalyaspor 16 15
16. Kayserispor 16 14
17. Eyüpspor 16 13
18. Fatih Karagümrük 16 9
Takımlar O P
1. Amed SK 17 35
2. Pendikspor 17 33
3. Esenler Erokspor 17 32
4. Bodrum FK 17 31
5. Çorum FK 17 29
6. Iğdır FK 17 29
7. Erzurumspor FK 17 27
8. Boluspor 17 26
9. Bandırmaspor 17 26
10. Serik Belediyespor 17 25
11. Keçiörengücü 17 22
12. Sakaryaspor 17 22
13. Sivasspor 17 21
14. Van Spor FK 17 21
15. İstanbulspor 17 21
16. Manisa FK 17 19
17. Ümraniyespor 17 18
18. Sarıyer 17 17
19. Hatayspor 17 5
20. Adana Demirspor 17 2
Takımlar O P
1. Arsenal 16 36
2. Manchester City 16 34
3. Aston Villa 16 33
4. Chelsea 16 28
5. Crystal Palace 16 26
6. Manchester United 16 26
7. Liverpool 16 26
8. Sunderland 16 26
9. Everton 16 24
10. Brighton & Hove Albion 16 23
11. Tottenham 16 22
12. Newcastle United 16 22
13. Bournemouth 16 21
14. Fulham 16 20
15. Brentford 16 20
16. Nottingham Forest 16 18
17. Leeds United 16 16
18. West Ham United 16 13
19. Burnley 16 10
20. Wolverhampton 16 2
Takımlar O P
1. Barcelona 17 43
2. Real Madrid 17 39
3. Villarreal 15 35
4. Atletico Madrid 17 34
5. Espanyol 16 30
6. Real Betis 16 25
7. Athletic Bilbao 17 23
8. Celta Vigo 16 22
9. Sevilla 16 20
10. Getafe 16 20
11. Elche 16 19
12. Deportivo Alaves 16 18
13. Rayo Vallecano 16 18
14. Mallorca 16 17
15. Real Sociedad 16 16
16. Osasuna 16 15
17. Valencia 16 15
18. Girona 16 15
19. Real Oviedo 16 10
20. Levante 15 9