Sokak hayvanları teklifi Meclis'te

AKP’nin sokak hayvanlarına yönelik tartışmalı yasa teklifinde ‘hayvanın kesimi öldürülmesi ve yasaklar’ bölümünde ‘öldürme’ ibaresi ‘ötanazi’ olarak değiştirildi. Sahipsiz hayvanların, ‘bir hastanın kendi isteğiyle doktor tarafından yaşamına son verilmesi’ olarak tanımlanan ‘ötanazi’ adı altında öldürülmesinin önü açıldı.

AKP, sokak hayvanlarının öldürülmesinin ‘ötanazi’ ismiyle yolunu açan yasa teklifini TBMM Başkanlığı’na sundu.

Mevcut yasadaki ‘hayvanın kesimi öldürülmesi ve yasaklar’ bölümünde ‘öldürme’ ibaresi ‘ötanazi’ şeklinde değiştirildi. Buna göre, “Sahipsiz hayvan popülasyonunun; kamu güvenliği bakımından tehlike oluşturmasına veya hayvandan hayvana ya da hayvandan insana bulaşan hastalıkların görülmesine, su kaynaklarının, yaban hayatının ve biyolojik çeşitliliğin zarara uğramasına sebebiyet vermesi halinde ilgili yerel yönetim tarafından sahipsiz hayvanlara ötanazi yapılabilir” denildi. Ötanazi, “Bir hastanın, acısını bir an önce dindirmek amacıyla ve hastanın isteği üzerine, yaşamına bir hekimce son verilmesi biçiminde gerçekleşen ölüm” olarak tanımlanıyor.

Teklifle belediyelere; kuduz, bulaşıcı hastalık veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olan hayvanlara ötanazi yapılması, yani öldürülmesi yetkisi veriliyor.

Kanun amacı bölümünde yer alan “Hayvanların rahat yaşamlarını ve hayvanlara iyi ve uygun muamele edilmesini temin etmek, hayvanların acı, ıstırap ve eziyet çekmelerine karşı en iyi şekilde korunmalarını, her türlü mağduriyetlerinin önlenmesini sağlamaktır” maddesine ‘insan ve hayvan sağlığı gözetmek kaydıyla’ ibaresi eklendi.

ÖLDÜRME YERİNE ÖTANAZİ

Mevcut 5199 sayılı kanundaki “Hayvanın kesimi öldürülmesi ve yasaklar” bölümünde ‘öldürme’ ibaresi ‘ötanazisi’ şeklinde değiştirildi. Teklifteki düzenleme şöyle:

“Bakımevine alınan hayvanlardan saldırgan olan, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olan hayvanlara yerel yönetimlerce ötanazi yapılır. Sahipsiz hayvan popülasyonunun; kamu güvenliği bakımından tehlike oluşturmasına veya hayvandan hayvana ya da hayvandan insana bulaşan hastalıkların görülmesine, su kaynaklarının, yaban hayatının ve biyolojik çeşitliliğin zarara uğramasına sebebiyet vermesi halinde ilgili yerel yönetim tarafından sahipsiz hayvanlara ötanazi yapılabilir.”

BELEDİYELERE CEZA

Yerel yönetimler tarafından toplanan sahipsiz hayvanları bakımevi dışında bir yere terk etmek veya bakımevinde barındırılan hayvanı bir yere bırakmaya cezai yaptırım getirildi.

Belediyeler kanun çerçevesince hayvanlara ilişkin ‘bakımevleri, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak, bunlara ilişkin ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme gibi faaliyetleri’ yapacak ilgili kurum ve kuruluşlara başta yerel yönetimler gerekirse ilgili bakanlık mali destek sağlayacak.

Bakımını ihlal eden, zarar veren kişilerden hayvanları alınarak ‘sahiplendirme niteliği olanlar sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevinde’ barındırılacak.

Evcil hayvanını sokağa atana veya yasaklı ırkların üretimini yapanlara hayvan başına 60 bin lira idari para cezası verilecek. Yerel yönetimler, adına toplanan sahipsiz hayvanları, bakımevi dışında bir yere terk eden veya bakımevinde barındırılan hayvanı bakımevi dışında bir yere bırakanlara ise hayvan başına 50 bin lira idari para cezası verilecek

Belediyelerin sorumluluğu yeni düzenleme ile “Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir. Rehabilite edilenler, sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır” diye tanımlandı.

HAPİS CEZASI DETAYI

Belediyelerin yetkililerine, ”Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyeler bakımından, kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için sarf etmeyen ya da bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir” şeklinde cezai yaptırımda getirildi.

İlgili belediyelerin mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirme ve hayvan bakımevlerini kurma yükümlülükleri bakımından büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 25  bini aşan belediyeler 31 Aralık 2028 tarihine kadar söz konusu hayvan bakımevlerini kuracak ve mevcut bakımevlerinin koşulları iyileştirecek.

Hayvan bakımevi kurma yükümlülüğü bulunan belediyeler bu yükümlülükleri zamanında yerine getirebilmelerini sağlamak amacıyla bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5’i oranında kaynak ayırması, büyükşehir belediyelerinde bu oranın binde 3 olarak uygulaması ve ayrılan bu kaynağın başka bir amaçla kullanılamayacağı hükme bağlandı.

Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025 tarihine kadar ‘dijital kimliklendirme yöntemleriyle’ kayıt altına aldırma zorunluluğu getirildi.