"Hükümete göre çıkış ihracat ama AB pazarı için gecikiyor"

CHP Bolu Milletvekili, Ticaret ve Sanayi Komisyonu Üyesi Türker Ateş, “Hükümet büyüme politikasında çark etti. Ekonomide tek çıkış yolu olarak ihracata vurgu yapıyor. Ancak net ihracat (ihracatla ithalatın farkı), büyümeyi aşağıya çekiyor ve pazarlarımızdaki gelişmeler görmezden geliniyor" dedi.

Bolu 03.12.2023, 09:39

"Hükümete göre çıkış ihracat ama AB pazarı için gecikiyor"

CHP Bolu Milletvekili, Ticaret ve Sanayi Komisyonu Üyesi Türker Ateş, “Hükümet büyüme politikasında çark etti. Ekonomide tek çıkış yolu olarak ihracata vurgu yapıyor. Ancak net ihracat (ihracatla ithalatın farkı), büyümeyi aşağıya çekiyor ve pazarlarımızdaki gelişmeler görmezden geliniyor. Önde gelen pazarlarımızdan AB’de ‘sınırda karbon’ düzenlemesi kapsamında yaşanacak kayba karşı, ürünlerimizin taşıdığı karbon emisyonunu vergilendirmede gecikiliyor. Türkiye, kendi Emisyon Ticaret Sistemi’ni kurmazsa karbon vergilerini AB toplayacak. Oysa ulusal sistem ile ihracatçının bu karbon faturası düşebilir” dedi.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, açıklanan ekonomik büyüme verisinde iç tüketimde zayıflamayla yatırım ve ihracat tarafında daha dengeli bir görünüme işaret ettiği açıklamasına değinen Ateş, şöyle konuştu:

“AKP hükümeti, yıllardır iç tüketimin pompalanmasıyla vatandaşın borçlandırılması üzerinden kaydedilen büyüme performansıyla övünüyordu. Şimdilerde hanehalkının azalan harcamalarıyla büyüme kompozisyonunda iyileşme kaydedildiği öne sürülüyor. Bu süreçte altı çizilen ihracat hedeflerine yönelik olarak ise önlem alınmıyor. Türkiye, en büyük ihracat pazarı Avrupa Birliği’ne uyumlu emisyon ticaret sistemini halen kurabilmiş değil.”

TİCARET BAKANLIĞI NET YANITLAR VEREMEDİ

Ateş, “Bir soru önergesiyle Ticaret Bakanı Ömer Bolat’a ülkemizde AB’ye ihracatta karbon fiyatlamasını içerecek Emisyon Ticaret Sistemi’nin (ETS) ne zaman hayata geçirileceğini sorduk. Ancak net bir yanıt alamadık. OVP’de 2024 yılının ilk çeyreği denildi. Oysa AB’de fiyat rekabetçiliğine bu kez karbon vergisi darbe vuracak. Türkiye, bu yeni rekabet dönemine de gecikiyor” dedi. CHP’li Ateş, AB’nin iklim değişikliğiyle mücadelede 2005 yılında karbon ücretleri üzerinden şirketlerin atmosfere salacakları emisyonları sınırladığı ETS’yi 1 Ekim 2023 itibarıyla altı sektörde (çimento, demir-çelik, alüminyum, gübre, hidrojen ve elektrik) ithal malları kapsayacak şekilde genişlettiğini hatırlattı.

13 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT RİSK ALTINDA

Yeni dönemin kritik olup ‘sınırda karbon’ düzenlemesinin Türkiye’nin ihracatının 13 milyar dolarlık kısmını kapsadığını belirten Ateş, şöyle konuştu: “Düzenleme kapsamında AB ithalatçıları için karbon takibi yükümlülüğü başladı. İthalatçı, Türk firmasına ürününün karbon salım tutarını sorup bunu raporlayacak. Bakanlık ülkemizde tesis emisyonu raporlarını doğrulayan 9 akredite kuruluş olduğunu paylaştı ama halihazırda karbon ayak izini hesaplayan firma sayısını açıklamadı. Oysa Bakanlık da dile getiriyor: AB ithalatçısı cezalarla karşı karşıya kalmamak adına doğru veriyi sağlayabilecek ihracatçıyla çalışmayı seçecek. Emisyonlar için mali yükümlülük de 1 Ocak 2026 tarihinde başlayacak. Türkiye, Emisyon Ticaret Sistemi’ni kurmazsa karbon vergilerini AB toplayacak.”

SİSTEM TEK BAŞINA MALİYETTEN KURTARMAYACAK

CHP Milletvekili Ateş, ETS’nin kurulmasının da yeterli olmadığını söylerken, “Sistemin etkin işletilmesi yani doğru hedef belirlenmesi, şirketlerin emisyon ölçümünün ehil biçimde gerçekleştirilmesi, şirketler arasında haksız rekabet yaratılmaması gerekecek. Aksi halde Türk ihracatçı AB pazarında yüksek maliyetler ile karşı karşıya kalacak” diye konuştu.

Önde gelen pazarlarımızdan AB’de ‘sınırda karbon’ düzenlemesi kapsamında yaşanacak kayba karşı, ürünlerimizin taşıdığı karbon emisyonunu vergilendirmede gecikiliyor. Türkiye, kendi Emisyon Ticaret Sistemi’ni kurmazsa karbon vergilerini AB toplayacak. Oysa ulusal sistem ile ihracatçının bu karbon faturası düşebilir” dedi.

TİCARET BAKANLIĞI NET YANITLAR VEREMEDİ

13 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT RİSK ALTINDA

SİSTEM TEK BAŞINA MALİYETTEN KURTARMAYACAK

#Türker Ateş

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	35	96
2. Fenerbahçe	35	90
3. Trabzonspor	35	58
4. Başakşehir	35	55
5. Beşiktaş	35	54
6. Alanyaspor	35	49
7. Kasımpasa	35	49
8. Rizespor	35	49
9. Sivasspor	35	48
10. Antalyaspor	35	45
11. A.Demirspor	35	44
12. Samsunspor	35	42
13. Kayserispor	35	41
14. Ankaragücü	35	39
15. Karagümrük	35	37
16. Konyaspor	35	37
17. Gaziantep FK	35	35
18. Hatayspor	35	34
19. Pendikspor	35	33
20. İstanbulspor	35	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	33	72
2. Göztepe	33	69
3. Sakaryaspor	33	57
4. Bodrumspor	33	56
5. Ahlatçı Çorum FK	33	56
6. Kocaelispor	33	55
7. Bandırmaspor	33	50
8. Boluspor	33	50
9. Gençlerbirliği	33	50
10. Erzurumspor	33	44
11. Manisa FK	33	40
12. Ümraniye	33	40
13. Keçiörengücü	33	39
14. Tuzlaspor	33	37
15. Adanaspor	33	36
16. Şanlıurfaspor	33	35
17. Altay	33	9
18. Giresunspor	33	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	36	83
2. M.City	35	82
3. Liverpool	36	78
4. Aston Villa	36	67
5. Tottenham	35	60
6. Newcastle	35	56
7. Chelsea	35	54
8. M. United	35	54
9. West Ham United	36	49
10. Bournemouth	36	48
11. Brighton	35	47
12. Wolves	36	46
13. Fulham	36	44
14. Crystal Palace	36	43
15. Everton	36	37
16. Brentford	36	36
17. Nottingham Forest	36	29
18. Luton Town	36	26
19. Burnley	36	24
20. Sheffield United	36	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	34	87
2. Girona	34	74
3. Barcelona	34	73
4. Atletico Madrid	34	67
5. Athletic Bilbao	34	61
6. Real Sociedad	34	54
7. Real Betis	34	52
8. Valencia	34	47
9. Villarreal	34	45
10. Getafe	34	43
11. Deportivo Alaves	34	41
12. Sevilla	34	41
13. Osasuna	34	39
14. Las Palmas	34	37
15. Celta Vigo	34	34
16. Rayo Vallecano	34	34
17. Mallorca	34	32
18. Cadiz	34	26
19. Granada	34	21
20. Almeria	34	17