CHP'nin Kurultay davasında mahkeme, Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu

CHP’nin 38’inci Olağan Kurultayı’nda usulsüzlük yapıldığı iddiasıyla aralarında Ekrem İmamoğlu’nun da bulunduğu 12 isim hakkında açılan davada yeni bir gelişme yaşandı.

CHP'nin 38. Olağan Kurultayı'nda, "iştirak halinde hareket ederek, bazı delegelere menfaat karşılığında oy kullandırdıkları" iddiasıyla, aralarında Ekrem İmamoğlu’nun da bulunduğu 12 kişi hakkında açılan davanın mahkemeler arasında “görev uyuşmazlığında" Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 5. Ceza Dairesi, Kurultay’daki usulsüzlük iddialarıyla ilgili açılan ceza davasının, Ankara 26. Asliye Ceza Mahkemesinde görülmesine karar vermişti.

Söz konusu kararın ardından dosyayı tekrar ele alan Ankara 26’ncı Asliye Ceza Mahkemesi, verdiği "görevsizlik" kararına karşı yapılan itirazların dayanağı olan Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ilgili maddesinde yer alan, “Adli yargı içerisindeki mahkemeler bakımından verilen görevsizlik kararlarına karşı itiraz yoluna gidilebilir” hükmünün Anayasa’ya aykırı olduğu değerlendirmesinde bulundu.

Ankara 26’ncı Asliye Ceza Mahkemesi, görevsizlik kararının devamına ve davada yeniden Ankara Ağır Ceza Mahkemesi'nin görevli olduğuna karar verdi ancak mahkeme, Ankara 3'üncü Ağır Ceza Mahkemesi ile arasında çıkan görev uyuşmazlığının dava dosyasında ortak yüksek görevli mahkeme olan Ankara Bölge Adliye Mahkemesi tarafından dosyadaki görevli mahkemenin tayin ve tespit edilemediğini kaydetti.

Bunun üzerine dosyanın Ankara 26’ncı Asliye Ceza Mahkemesi tarafından Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Kanun Yolları Bürosu'na, Başsavcılık tarafından da Adalet Bakanlığı'na gönderildiği kaydedildi. Mahkeme, Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü'nün de Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararına karşı kanun yararına bozma yoluna gitmediğinin altını çizerek, mahkemenin bütün yasa yollarını tüketmiş olması gerekçesiyle AYM'ye iptal başvurusu yaptığını bildirdi.

BAM kararına "keyfiyet" değerlendirmesi

Mahkeme, AYM başvurusunun gerekçesinde, "Mahkememizce bütün yasa yolları tüketilmiş olmasına, ortak yüksek görevli mahkeme olan Ankara BAM 5'inci Ceza Dairesi tarafından tayin edilememiş olması keyfiyetine CMK'nın '5/2'nci maddesinde yazılı 'adli yargı içerisindeki mahkemeler bakımından verilen görevsizlik kararlarına karşı itiraz yoluna gidilebilir' hükmünün sebebiyet verdiği hususun mahkememizce kabulü neticesinde görev uyuşmazlığı yönünden eşit muamele görmesi gereken asliye ceza mahkemeleri ile ağır ceza mahkemeleri arasında asliye ceza mahkemeleri aleyhine ağır ceza mahkemeleri lehine pozitif ayrımcılığa sebebiyet vereceği hususunda mahkememiz indinde hiçbir tereddüt bulunmadığı; hukukumuzda pozitif ayrımcılığın ancak 'çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler' yönünden mümkün olabileceği; huzurdaki dava dosyasında Ankara Asliye Ceza Mahkemesini, Ankara Ağır Ceza Mahkemesi karşısında dezavantajlı bir konuma sokan CMK'nın 5/2'nci maddesinde yazılı hükmün Anayasamızın 10'uncu maddesine aykırı olduğu ve bu hüküm iptal edilmedikçe veya 'Adli yargı içerisindeki mahkemeler bakımından verilen görevsizlik kararına karşı itiraz yoluna gidilebilir; ancak, ilk görevsizlik kararının asliye ceza mahkemeleri tarafından verildiği, bu kararlara itiraz edildiği ve itirazın merci tarafından kabul edildiği hallerde itirazın kabulü kararı karşı görevsizlik kararı sayılır' şeklinde düzenlenmedikçe benzer davalarda Anayasamızın 10'uncu maddesinin ihlal edilmesine devam edileceği" değerlendirmesinde bulundu.

AYM iptal kararı vermezse ilk duruşma 4 Aralık'ta görülecek

Mahkeme, ayrıca söz konusu hükmün Anayasa’nın hukuk devleti ilkesi ile yargı bağımsızlığı ve adil yargılanma gibi hakları düzenleyen 2, 6, 9, 10, 13, 36, 37, 38 ve 141’inci maddelerine aykırılık taşıdığına kanaat getirerek, kararın iptali için dosyanın Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi.

Ankara 26. Asliye Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi'nin söz konusu başvuruya karşı olumsuz karar vermesi yönünde ise duruşmanın 4 Aralık 2025 tarihinde saat 09.00'da görülmesine karar verdi.

Ne olmuştu?

Kurultaya ilişkin 12 kişi hakkında Ankara 26. Asliye Ceza Mahkemesi'nde açılan davada, Mahkeme, görevsizlik kararı vererek, dosyayı Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderdi.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 26. Asliye Ceza Mahkemesi'nin, dosyayı Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ne göndermesine itiraz etti. İtirazı inceleyen, Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nin de 30 Haziran 2025 tarihli kararıyla görevsizlik kararını kaldırmasının ardından dosya, uyuşmazlığın çözümü için Ankara Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmişti. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 5. Ceza Dairesi de Kurultay’daki usulsüzlük iddialarıyla ilgili açılan ceza davasının, Ankara 26. Asliye Ceza Mahkemesinde görülmesine karar vermişti.