19.01.2025, 12:03

Madam Anahit ya da Akordeoncu kadın

Eğer 60+ yaş grubunda iseniz ve en az bir kez Çiçek Pasajı'na uğramışsanız mutlaka tanımışsınızdır onu.

Beyoğlu bölgesindeki sokak sanatçılarının atası idi o. Her akşam çiçek pasajında ve Nevizade sokaktaki meyhanelerde akordeonla sanatını icra eder, arada davet aldığı barlarda da sahne yapardı. Gençliğinde çok güzel olduğu söylenir. Bilemiyorum yetişemedim gençlik günlerine. Pek çok filmde küçük roller de almış. Ayhan Işık'ı da severmiş Yılmaz Güney’i de. Her ikisi ile de oynamış. Oynamış dememe bakmayın. Filmin bir iki sahnesinde görülmüş sadece. Ancak o bunu çok ciddiye almış olmalı. Evinin her yanı filmlerinde küçük roller aldığı starların resimleri ile süslü imiş. Görenler öyle anlatırlar.

Sokak sanatçısı diyerek başlamıştım ya söze, öyle günün moda şarkılarını yalan yanlış söyleyenlerden değil. Üzerinde hayli çalışılmış bir repertuarı vardı. Güncel beğeni endişelerinden uzak, nerede ise klasikleşmiş parçalardı seçtikleri. Akordeonu ile can verirdi Edith Piaf’a örneğin.

Sous le ciel de Paris, La vie en rose, Ya da Yves Montand’a Les Feuilles Mortes. Türkçe de söylerdi. Papatya Gibisin Beyaz ve İnce

Köklü bir Ermeni ailenin mensubu imiş. Dedesi devlet hizmetinde bulunmuş, saray bürokrasisinde önemli yerler edinmiş. Erkek kardeşi papaz. İçki müptelası olduğu için genç yaşta veda etmiş yaşama.

Yazları adaya, yazlığa giderlermiş. Orada ilk kez görmüş akordeon denen enstrümanı. Komşuları Rum genci Yorgi çalıyormuş. İlk görüşte aşk dedikleri bu olsa gerek. Unutamamış bu cihazı. Yalvar yakar aldırmış annesine.

Yüksekkaldırım’da Papa Yorgi’den alınır ilk akordeonu. Tam 170 lira. 1940 li yıllarda orta halli bir devlet memuru maaşı.

Anne piyano çalmakta, müzisyen ruhu aileden gelmiş. Aldığı günden itibaren bütünleşmiş bu cihazla.

Ama ya çalmayı beceremezse?

İyi bir hocadan ders almış, hayli de yetenekli olmalı ki kısa zamanda sökmüş işi.

Sonra ver elini Saint Antoine. Adağı varmış çünkü.

“Saint Antoine güzel evliyadır.”

Bu cümle ona ait. İnançlı biri imiş anlaşılan.

İnançlı bir Katolik.

Bu durumu daha da net açıklayan bir anısı var. Onu da paylaşayım:

“Balat Surp Hreşdagabed Kilisesi`nde oturmuşum, yalan dünya, yanımda Jamanak Gazetesi`nden Lili Koç vardı. Surp Astvadzadzin`in günü, hastaları iyi eden gün, çok kuvvetlidir Balat`ta ki Meryemana. O günlerde pasaj satılmıştı. Aldılar, otel yapacaklar. Ben her oturuşta ağlardım pasaj yıkılacak diye. O gün Meryemana`nın önünden üç kez geçtik Lili Koç ile. Bana bir makale yazmıştı ertesi gün Jamanak Gazetesi’nin birinci sayfasında, sende bu din, iman varken, 100 sene pasaj yıkılmaz üzülme` diye, hayatta unutmam. Ve hakikaten yazdığı gibi de çıktı. Sahte tapu dediler, bozdular, pasajın satışı gerçekleşmedi. Ben de yaşıyorum, pasaj da hala yaşıyor. Umarım yaşamaya da devam eder.”

Çiçek pasajının değişime ne kadar dayanacağını, daha ne kadar ayakta kalacağını bilemem ama Anahit o duaları ile pasajın yaşadığına inanmış işte.

Üç kişi ile toplam dört kez evlenmiş. İlk kocası ile iki kez. İlk evliliği de son evliliği de aynı kişi ile.

Demek ilk aşkını unutamamış. Hep müzisyen evlendiği kişiler.

Hep Beyoğlu’nda yaşadı Talimhane’de doğdu, Balıkpazarında öldü. 2003 yılında öldüğünde 77 yaşında idi.

Onu harabeden mide kanserine rağmen ara sıra da olsa Çiçek Pasajına gelip sanatını icra ederdi. Gerçi müşteri profili, hayli değişmiş, esnaf da eskisi kadar iyi davranmaz olmuştu ona ama bunları asla dert etmedi. Tüm ciddiyeti ile sürdürdü işini.

Hollanda televizyonu yaşam öyküsünü yayınladı, pek çok belgesele konu oldu pek çok klipte rol aldı.

Bütün bunlar oldu da...

Cenazesine otuz kişi katıldı sadece. Değişen Beyoğlu’nun yeni kuşakları pek de benimsememişlerdi onu.

İlhan Berk’in şiirlerine, Sezen Aksu'nun şarkılarına konu olan kadın yeni nesil Beyoğlu müşterisince dışlanmıştı işte. Kimileri buna değişim diyorlar. Bana göre ise çöküş bu yaşanan.

Ben bu satırları yazarken yakasında gülü dudaklarında kıpkırmızı ruju yüzünün nerede ise yarısını kaplayan kocaman gözlükleri her daim temiz ve bakımlı elbiseleri ve elbette akordeonu ile geliyor gözlerimin önüne.

Birazdan oturduğum yerden kalkıp İstiklal caddesinde yürümeye başlayacağım.

Yol boyu pejmürde kıyafetleri, birbirine karışmış saç ve sakalları, muhtemelen günlerdir yıkanmadığı için leş gibi kokan bedenleri ile yeni nesil sokak sanatçıları çıkacaklar karşıma

La vie en rose değil tabi söyledikleri

Üstelik ne nota ne usul var çoğunda. Avazları çıktığı kadar bağırmayı müzik yapmak sanan bir alay insan işte.

Anahit Yulanda Varan Akordeoncu kadın. Beyoğlu Sokak sanatçılarının atası.

Keşke yaşasa idin de bu yeni yetmelere usul adap öğretse idin.

Işıklarda uyu.

Yorumlar (0)
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 21 57
2. Fenerbahçe 22 54
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 22 39
5. Göztepe 22 35
6. Beşiktaş 21 35
7. Başakşehir 22 33
8. Kasımpaşa 22 31
9. Trabzonspor 21 29
10. Alanyaspor 22 28
11. Rizespor 22 27
12. Gaziantep FK 21 26
13. Antalyaspor 22 26
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 22 23
16. Kayserispor 21 20
17. Bodrum FK 22 17
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 21 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 24 51
2. Karagümrük 23 42
3. Gençlerbirliği 24 40
4. Erzurumspor 24 40
5. Ahlatçı Çorum FK 24 38
6. Keçiörengücü 24 37
7. Bandırmaspor 24 37
8. İstanbulspor 23 36
9. Esenler Erokspor 24 34
10. Amed Sportif 24 34
11. Boluspor 23 33
12. Pendikspor 23 33
13. Ümraniye 23 32
14. Ankaragücü 23 30
15. Sakaryaspor 23 30
16. Manisa FK 24 30
17. Igdir FK 24 29
18. Şanlıurfaspor 23 28
19. Adanaspor 24 19
20. Yeni Malatyaspor 24 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 24 57
2. Arsenal 24 50
3. Nottingham Forest 24 47
4. Chelsea 24 43
5. M.City 24 41
6. Newcastle 24 41
7. Bournemouth 24 40
8. Aston Villa 24 37
9. Fulham 24 36
10. Brighton 24 34
11. Brentford 24 31
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. Everton 24 27
16. West Ham United 24 27
17. Wolves 24 19
18. Leicester City 24 17
19. Ipswich Town 24 16
20. Southampton 24 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 23 50
2. Atletico Madrid 23 49
3. Barcelona 23 48
4. Athletic Bilbao 23 44
5. Villarreal 23 40
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Real Sociedad 23 31
8. Girona 23 31
9. Osasuna 23 31
10. Mallorca 23 31
11. Real Betis 23 29
12. Celta Vigo 23 28
13. Sevilla 23 28
14. Getafe 23 27
15. Las Palmas 23 23
16. Espanyol 23 23
17. Leganes 23 23
18. Valencia 23 22
19. Deportivo Alaves 23 21
20. Real Valladolid 23 15