12.03.2025, 17:37

Sabit saat uygulaması gerekli mi?

Ozan Balık

Karanlıkta Okula, Karanlıkta İşe: Kim Kazanıyor, Kim Kaybediyor?

2016’dan bu yana milyonlarca insan, sabahın kör karanlığında uyanıp işe ve okula gitmeye mahkûm edildi. Kış aylarında sabit yaz saati uygulaması, çocuklardan emekçilere kadar geniş bir kesimi uykusuz, yorgun ve mutsuz bıraktı. Peki, bu sistem neden getirildi? Gerçekten enerji tasarrufu sağlıyor mu, yoksa faturalarımıza yük bindirmek için mi devam ediyor?

⸻

Yanlışın Adı: Sabit Saat Uygulaması

Türkiye, 2016 yılına kadar mevsimsel saat değişimi uyguluyordu. Yazın gün ışığından daha fazla yararlanmak için saatler ileri alınıyor, kışın ise geri çekiliyordu. Ancak AKP hükümeti, tasarruf bahanesiyle bu düzenlemeyi iptal etti ve Türkiye’yi kalıcı yaz saati uygulamasına geçirdi.

Gerekçe neydi? Elektrik tüketimini azaltmak! Ancak bu iddia, gerçeklerle çelişiyor.

Boğaziçi Üniversitesi’nin yaptığı araştırma, sabit saat uygulamasının elektrik tüketimini azaltmadığını, aksine artırdığını gösterdi. İnsanlar sabahın erken saatlerinde karanlıkta kalkıp ışıkları yakıyor, kombileri açıyor, doğal olarak enerji tüketimi yükseliyor. Yani bu kararın tasarrufla hiçbir ilgisi yok.

Peki, kim kazanıyor?

⸻

Elektrik Şirketleri Kazanıyor, Halk Kaybediyor

Enerji tasarrufu sağlanmadığına göre, hükümet neden bu sistemde ısrar ediyor? Cevap basit: Elektrik şirketleri daha fazla kâr ediyor.

Kış aylarında sabahın zifiri karanlığında uyanan milyonlarca insan, daha fazla ışık ve ısınma kullanmak zorunda kalıyor. Bu da doğrudan elektrik faturalarının kabarması anlamına geliyor. Yani sabit saat uygulaması, enerji sektörünün kasasına para akıtmak için bilinçli bir tercih gibi görünüyor.

Oysa dünya, bu tür kararları bilimsel verilere dayanarak alıyor. Avrupa’da birçok ülke, mevsimsel saat değişikliğine devam ediyor çünkü insan sağlığı ve verimlilik açısından en doğru yöntem bu. Türkiye ise inatla bilime değil, şirketlerin çıkarına hizmet eden bir sistemde diretiyor.

⸻

Çocuklar, Emekçiler ve Ruhsal Yıkım

Bu uygulamanın yarattığı tek sorun artan faturalar değil. Çocuklar ve çalışanlar için ciddi sağlık ve psikolojik etkileri var.

Uyku düzeni bozuluyor: Çocuklar ve çalışanlar karanlıkta uyanıyor, vücut biyolojik olarak henüz güne hazır değil.
Dikkat eksikliği artıyor: Okullarda ve işyerlerinde verimlilik düşüyor, konsantrasyon zayıflıyor.
Ruhsal sağlık bozuluyor: Uzmanlar, sürekli karanlıkta uyanmanın depresyon ve stres seviyesini artırdığını söylüyor.

Yazarın Önceki Makalesi

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	27	71
2. Fenerbahçe	25	61
3. Samsunspor	26	50
4. Beşiktaş	26	44
5. Eyüpspor	26	43
6. Gaziantep FK	26	38
7. Göztepe	25	36
8. Başakşehir	26	36
9. Trabzonspor	26	35
10. Kasımpaşa	27	35
11. Rizespor	26	33
12. Antalyaspor	27	33
13. Konyaspor	27	31
14. Alanyaspor	27	31
15. Sivasspor	26	27
16. Bodrum FK	26	27
17. Kayserispor	26	27
18. Hatayspor	25	16
19. A.Demirspor	26	-2

Takımlar	O	P
1. Kocaelispor	29	58
2. Karagümrük	29	52
3. Bandırmaspor	30	50
4. Erzurumspor	29	48
5. Gençlerbirliği	29	48
6. Boluspor	30	44
7. Ümraniye	30	44
8. İstanbulspor	29	43
9. Amed Sportif	29	43
10. Iğdır FK	30	43
11. Keçiörengücü	29	42
12. Ahlatçı Çorum FK	29	42
13. Esenler Erokspor	30	41
14. Pendikspor	30	40
15. Sakaryaspor	30	39
16. Ankaragücü	30	38
17. Manisa FK	30	37
18. Şanlıurfaspor	30	34
19. Adanaspor	30	27
20. Yeni Malatyaspor	30	-21

Takımlar	O	P
1. Liverpool	29	70
2. Arsenal	28	55
3. Nottingham Forest	29	54
4. Chelsea	28	49
5. M.City	29	48
6. Newcastle	28	47
7. Brighton	29	47
8. Aston Villa	29	45
9. Bournemouth	29	44
10. Fulham	28	42
11. Brentford	29	41
12. Crystal Palace	28	39
13. Tottenham	28	34
14. Everton	29	34
15. M. United	28	34
16. West Ham United	29	34
17. Wolves	29	26
18. Ipswich Town	29	17
19. Leicester City	28	17
20. Southampton	29	9

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	28	60
2. Barcelona	26	57
3. Atletico Madrid	27	56
4. Athletic Bilbao	27	49
5. Villarreal	27	44
6. Real Betis	27	41
7. Mallorca	28	40
8. Celta Vigo	28	39
9. Sevilla	27	36
10. Rayo Vallecano	27	36
11. Real Sociedad	27	34
12. Getafe	27	33
13. Girona	27	33
14. Osasuna	26	33
15. Espanyol	27	28
16. Deportivo Alaves	28	27
17. Valencia	27	27
18. Leganes	27	27
19. Las Palmas	28	25
20. Real Valladolid	28	16