09.07.2022, 09:36

Düzen ne zaman bozulur? (1)

Düzen İlk Çitin Çekilmesi İle mi?

Düzen söz konuşu olunca, bayılmaya başladım şu Fransız Düşünür olarak bilinen, Filozof Jean-Jacques Rousseau'ya (1712-1778).

    "Bilinen" diyerek biraz kuşkucu mu başladım tümceye. Yok. Neden mi? Anlatayım. Nedense bizde tarih pek "bilimsel" anlatıldığından, öğretildiğinden masal gibidir. 

     J.J. Rousseau, İstanbul'da bizim Topkapı Sarayında saat tamirciliği yağan bir adamın oğludur. Annesi doğumundan 9 gün sonra ölür ve kendisini Babası ve Teyzesi büyütür. 

    Daha sonra da, İstanbul'da bir toprak ağası ile kavga ettiğinden, belki de bunu bahane yapıp, teyzesi ile birlikte İsviçre'nin Nyon şehrine kaçar ve oraya yerleşir. 

     Rousseau, amcasının yanında bir süre yaşadıktan sonra evden (Cenevre) kaçar ve 1728-1738 yılları arasında, sekreterlik, müzik hocalığı ve tercümanlık yaparak, Fransa ve İtalya'yı dolaşır. 

  O yıllarda Fransa'da yazıları yasaklanınca dostu David Hume'un daveti üzerine İngiltere'ye gider. Bütün bu yaşadıkları onun siyasi ve düşünsel kişiliğini de geliştirir, olgunlaştırır.

   J.J. Rousseau, toplumda ki "güçlünün haklı kabul edilmesi" olgusu karşısında, toplumu, düzeni ve sistemi sorgulamaya başlar. 

   J.J. Rousseau'nun 1762'de yazdığı TOPLUM SÖZLEŞMESİ yapıtında, "İlk çitin çakılması ile, toplumsal düzenin bozulduğunu"; oysa toplumların yazılı-sözlü sözleşmeler ile bir arada bulunduğundan söz eder ve bu sözleşmenin gereğini yapacak olan aygıtın da, Devlet olduğunu anlatır. 

   Yapıtında, "Yaratıcı’nın elinden çıktığında her şey iyidir. Her şey insanların elinde bozulur," sözleriyle açıklar. Bütün tarih boyunca da bunu yönetecek, gözetecek şeyin de "Devlet" olduğunu savunur, devletin böyle bir süreç sonunda çıktığını iddia eder.

    Günümüz dünyası o hale geldi ki, "doğrular" bile kişilere göre değişir oldu. Yıllar önce yazılmış bir yaptın bile farklı çevirilerini görünce, insan neye inanacağına şaşırıp kalıyor.

   Sözünü ettiğim farklı çevride ise, J.J.Rousseau'nun ilk toprak parçasının etrafını çitle çevirip “Burası benimdir” diyene kanmayıp, "Meyveler herkesindir. Toprak hiç kimsenin değildir. Ve bunu unutursanız, mahvolursunuz” diye haykırsaydı, işte o adam, insanlık, nice suçlardan, savaşlardan ve cinayetlerden kurtulacaktı diyor.

    Konya'da bir hastanede, insanların can güvenliklerini sağlaması gereken bir görevli tarafından, hem de sağlık sisteminin can damarı bir doktoru ve çevresindekileri katletmesi bir çok yönü ile incelenmesi gereken bir olaydır.

     Tamam ilk çitin çekilmesi ile, gök kubbenin altında ki her şey, herkesin iken birlerinin olmaya başlaması ile savaşlar, kavgalar başlıyor. Bu sistemi korumak için de devletler ortaya çıkıyor.

    İşte ilk "düzen", ilk çitin çekilmesi ile başlıyor bozulmaya.

    Bu bozuk düzeni savunmak, korumak ve yaşatmak için de devletler, ordular kuruluyor, silahlar icat ediliyor.

    Dinlerin de bu sistemlerin legalleştiricisi (yasaya, duruma uygunlaşmak) olduğunu düşünürsek, insanoğlunun serüvenini daha net olarak görürüz.

    "Kaba güç ilk köleleri yarattı, köleliği kölelerin korkaklıkları sürdürdü." sözünün üstüne ne denilebilir ki!..

    Oysa bu dünya herkese yetecekti. Neyzen Tevfik'in dediği gibi, "Ekmek herkese yetecekti aslında. Tarlaya karga dadandı, ambara fare, fırına hırsız, memlekete harami…”

    Sonrası mı, sonra. "Arkası yarın"

Yorumlar (0)
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. M.City 33 76
3. Liverpool 34 74
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 33 53
7. Newcastle 33 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Bournemouth 34 45
11. Brighton 33 44
12. Wolves 34 43
13. Fulham 34 42
14. Crystal Palace 34 39
15. Brentford 34 35
16. Everton 34 33
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 34 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14