09.09.2022, 12:02

9 Eylül’ler Kutlu Olsun...

9 Eylül, Türkiye Cumhuriyeti’nin aydınlık geleceği adına derslerle dolu üç önemli tarihi olayın buluştuğu gündür.

  • 9 Eylül 1919
  • 9 Eylül 1922
  • 9 Eylül 1923

9 Eylül 1919’da 4 Eylül’de başlayan Sivas Kongresi Ulusal Bağımsızlık Mücadelesi kararlılığı ile tamamlanmıştır.

9 Eylül 1922’de İzmir’in işgalden kurtarılması ile Ulusal Bağımsızlık Mücadelesi askeri alanda zaferle sonuçlanmıştır.

9 Eylül 1923’te Cumhuriyet Devriminin ve Tam Bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu siyasi iradesi olan Halk Fırkası kurulmuştur.

Kurtuluşun ve Kuruluşun yol haritasında önemli aşamaları oluşturan bu kararları ve atılan adımları nedenleri, sonuçları ve birbiriyle olan bağlarıyla beraber irdeleyelim.

*****

9 Eylül 1919, Sivas Kongresinde;

  • İşgale karşı savunulacak ve yeni kurulacak devletin sınırları belirleniyor,
  • Belirlenen sınırlar içinde özgürlük ve bağımsızlık için kararlılık vurgulanıyor,
  • Yabancı bir ülkenin koruması ve egemenliğini isteyen manda ve himaye düşüncesi kesinlikle reddediliyor,
  • Kurtuluş Mücadelesinin, Kuvayi Milliye’nin (Milletin) Gücüyle ve Milli İrade (Milletin kararları) ile yapılmasına karar veriliyor,
  • Kurtuluş mücadelesinde Türkiye Halkının bir Millet olarak birlikteliği sağlanıyor,
  • Emperyalist işgale karşı kurulan tüm yapılar “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştiriliyor,
  • Kurtuluş Mücadelesini yönetmek üzere bir Temsilciler Kurulu (Heyet-i Temsiliye) seçiliyor.

Bu kararların ana fikrini (21 Haziran 1919) Amasya Genelgesinde görüyoruz. “Milletin bağımsızlığını ve geleceğini yine Milletin azim ve kararı kurtaracaktır.”

Bütün bu kararların özünde demokrasiye olan bağlılıkla Halka duyulan inanmışlık, özgür bir Millet ve bağımsız bir Vatan yaratma kararlılığı vardır.

*****

9 Eylül 1922 ise sadece İzmir’in Yunan işgalinden kurtulduğu bir gün değildir.

  • Kurtuluş Mücadelesinin yol haritasını oluşturan Sivas Kongresi kararlarının uygulanmasıyla…
  • Milletin temsilcilerinden oluşan TBMM’de demokrasinin kurallarıyla ve Milli İradenin kararlarıyla yönetilen…
  • Olanaklarını ve gücünü sonuna kadar kullanan Milletin desteğiyle sürdürülen…
  • Milletin içinden çıkan Ordu’nun muharebe alanlarında kazandığı zaferlerle sonuçlandırılan…

Ulusal Bağımsızlık Savaşımızın emperyalizme karşı askeri alanda kazanıldığı zaferin günüdür.

*****

9 Eylül 1923’te Halk Fırkasının (Cumhuriyet Halk Partisi-CHP) kurulması Türkiye Cumhuriyeti Devletinin kuruluş sürecinde atılan son adımdır.

Lozan’da siyasi masada barış imzalanmış ve tüm dünya bağımsız Türk Devletinin varlığını kabul etmiştir. Sıra, devletin yönetim şeklinin belirlenmesine gelmiştir.

Devletin yönetim şekli bir kişi, bir gurup tarafından değil, TBMM’de bir siyasi parti tarafından gerçekleştirilmelidir.

Atatürk’ün tanımı ile,

Devlet, siyasi bir güç ise O’nu bir siyasi parti kurmalıdır.

Mustafa Kemal Atatürk Ulusal Bağımsızlık Savaşımızın zaferle sonuçlanmasından 3 ay sonra (6 Aralık 1922) siyasi yol haritasını açıklamıştır.

“…barıştan sonra Halkçılık esası üzerine dayanan ve Halk Fırkası adıyla siyasi bir fırka kurmak niyetindeyim.”

“…Memleketteki sınıflar birbirlerine lazım olan ve birbirlerini tamamlayıcı ve bütünleyici mahiyettedir. Onun için de Halk Fırkası bütün sınıfların haklarını, yükselme sebeplerini ve saadetini sağlamak yolunda çalışmalarda bulunacaktır.”

9 Eylül 1923 tarihinde kurulan CHP,

13 Ekim 1923’te Ankara’yı Başkent olarak ilan etmiştir.

29 Ekim 1923’te de Türkiye Devletinin yönetim şekli olarak Cumhuriyeti ilan etmiştir.

Cumhuriyet Devriminin ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin kurucu siyasi iradesi, Cumhuriyet Halk Partisi’dir ve temel kimliği;

  • Halkçılık’tır,
  • Devrimcilik’tir,

Barış için savaşan Gazi Mustafa Kemal Atatürk, kurucusu olduğu Türkiye Cumhuriyeti Devletinin temel politikasını 20 Nisan 1931’de yayınlanan millete beyannamesinde şöyle dile getirmiştir;
“Cumhuriyet Halk Fırkasının değişmeyen genel siyasetini şu kısa cümle açıkça ifadeye yeterlidir zannederim: Yurtta sulh, cihanda sulh için, çalışıyoruz”

CHP siyasetinin temeli Yurtta Barış Dünyada Barış’tır.

*****

Bugün, 9 Eylül’lerin ışığında CHP’nin 99. Kuruluş yılını kutlarken Mustafa Kemal Atatürk’ün 10. Yıl Nutkunun sonunda Gençliğe Hitabede vurguladığı şekilde;

  • Demokratik Laik Cumhuriyeti yıkarak ülkemizi geçmişin karanlıklarına taşımaya çalışan gerici hainler, bulunduğumuz coğrafyaya egemen olmak isteyen emperyalist güçlerle iş birliği içinde olabilirler,
  • Demokrasi ve Hukuk Devleti yok edilmiş, gazeteciler, yazarlar, basın yayın organları, aydınlar ve toplumsal muhalefet tek adam egemenliğine dayalı baskı, tehdit ve hukuk dışı uygulamalarla susturuluyor olabilir,
  • Yıllardır emperyalistlerin önerdiği politikalarla yoksulluğun ve cehaletin karanlığına sürüklenen Halkımız çaresizlik ve umutsuzluk içinde olabilir,
  • Bu politikaların sonucunda ülkemiz üretimiyle, tüketimiyle, ekonomisiyle dışa bağımlı bir ülke haline gelmiş olabilir,
  • Türkiye Cumhuriyeti, ilkesiz uluslararası ilişkilerin ve politikaların sonucunda dünyada yalnız bırakılmış olabilir,
  • Bütün bunların yanı sıra CHP’yi, tarihsel görevini ve misyonunu tamamlamış, tarihte kalması gereken bir parti olarak görmek isteyen gaflet, delalet ve hatta ihanet içinde olanlar da olabilir…

Bütün bu koşullar karşısında Mustafa Kemal Atatürk’ün “en büyük iki eserimden biri” olarak tanımladığı CHP’nin yöneticilerine ve tüm üyelerine düşen görev:

  • CHP’nin İlk Kongresi olan Sivas Kongresinde alınan kararların özü ve mantığıyla,
  • Bu kararlarla yaratılan Kurtuluşun ve Kuruluşun bilinci ve kararlılığıyla,
  • CHP’nin Halkçı, Devrimci kimliğiyle Kuruluş İlkeleri temelinde Halktan ve Emekten yana politikalarla,
  • CHP’ni iktidara taşımak ve kurduğu Demokratik Laik Cumhuriyetin bugününe ve geleceğine sahip çıkmaktır.

Kurucu önder Mustafa Kemal Atatürk’ü,

Kurtuluşumuzdan bugüne Cumhuriyet yolunda yitirdiğimiz Cumhuriyet Devrimi şehitlerimizi saygıyla selamlıyorum.

*

Sonuç olarak;

9 Eylül’ler, Tam Bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin, çağdaş yaşamımızın ve aydınlık geleceğimizin temellerinin atıldığı günlerdir.

9 Eylül’ler Kutlu Olsun…

Not. Bu yazı her 9 Eylül’de yayınlanacaktır.

Yorumlar (5)
IBS 3 yıl önce
Anlamlı bir yazı , güzel bir özet elinize sağlık.
Turhan CERAN 3 yıl önce
Eline, kalemine, yüreğine sağlık.
İbrahim Durmuş 3 yıl önce
Önemli bir tarihin özeti. Yüreğinize kaleminize sağlık.
Ali Ekber Güvenç 3 yıl önce
Güzel bir yazı olmuş , elinize ve yüreğinize sağlık. Her yıl yayınlanmasını da destekliyorum. Doğru bir karar olmuş.
Yavuz önem 3 yıl önce
İlgili parti bu yazıdaki kadar kendini ifade edemiyor.Çok yazık!!!Evet her yıl bu yazı yayınlanmalı✅
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 15 36
2. Fenerbahçe 14 32
3. Trabzonspor 14 31
4. Göztepe 14 26
5. Samsunspor 15 25
6. Beşiktaş 14 24
7. Gaziantep FK 14 22
8. Kocaelispor 14 18
9. Başakşehir FK 14 16
10. Alanyaspor 14 16
11. Konyaspor 14 15
12. Çaykur Rizespor 14 14
13. Antalyaspor 14 14
14. Kasımpaşa 14 13
15. Eyüpspor 14 12
16. Kayserispor 14 12
17. Gençlerbirliği 14 11
18. Fatih Karagümrük 14 8
Takımlar O P
1. Pendikspor 15 32
2. Bodrum FK 15 30
3. Amed SK 15 29
4. Esenler Erokspor 15 28
5. Erzurumspor FK 15 26
6. Çorum FK 15 25
7. Iğdır FK 15 25
8. Serik Belediyespor 15 25
9. Bandırmaspor 15 23
10. Van Spor FK 15 21
11. Boluspor 15 20
12. Sivasspor 15 20
13. Sakaryaspor 15 19
14. Keçiörengücü 15 18
15. İstanbulspor 15 15
16. Ümraniyespor 15 15
17. Sarıyer 15 14
18. Manisa FK 15 13
19. Hatayspor 15 5
20. Adana Demirspor 15 2
Takımlar O P
1. Arsenal 14 33
2. Manchester City 14 28
3. Aston Villa 14 27
4. Chelsea 14 24
5. Crystal Palace 14 23
6. Sunderland 14 23
7. Brighton & Hove Albion 14 22
8. Manchester United 14 22
9. Liverpool 14 22
10. Everton 14 21
11. Tottenham 14 19
12. Newcastle United 14 19
13. Brentford 14 19
14. Bournemouth 14 19
15. Fulham 14 17
16. Nottingham Forest 14 15
17. Leeds United 14 14
18. West Ham United 14 12
19. Burnley 14 10
20. Wolverhampton 14 2
Takımlar O P
1. Barcelona 15 37
2. Real Madrid 15 36
3. Villarreal 14 32
4. Atletico Madrid 15 31
5. Real Betis 14 24
6. Espanyol 14 24
7. Getafe 14 20
8. Athletic Bilbao 15 20
9. Rayo Vallecano 14 17
10. Real Sociedad 14 16
11. Elche 14 16
12. Celta Vigo 14 16
13. Sevilla 14 16
14. Deportivo Alaves 14 15
15. Valencia 14 14
16. Mallorca 14 13
17. Osasuna 14 12
18. Girona 14 12
19. Levante 14 9
20. Real Oviedo 14 9